چرا اسپیکرهای قدیمی موقع دریافت پیامک صدای "بیپ‌بیپ" می‌دادند؟

اگر اهل تکنولوژی در دهه ۸۰ و ۹۰ شمسی باشید، حتماً خاطرتان هست که وقتی پیامکی روی گوشی‌های قدیمی مثل نوکیا یا سونی‌اریکسون می‌آمد، اسپیکرهای کامپیوتر یا سیستم صوتی ناگهان صدای خاصی پخش می‌کردند؛ یک «بیپ‌بیپ» عجیب که گویی گوشی با اسپیکر صحبت می‌کرد. این صدا برای خیلی‌ها یادآور روزهای ابتدایی ورود موبایل به زندگی روزمره است.

اما این صدا از کجا می‌آمد؟ حقیقت این است که اسپیکرها اصلاً پیامک را نمی‌فهمیدند! گوشی‌های قدیمی برای ارسال و دریافت پیامک یا برقراری تماس، از تکنولوژی GSM در باندهای 900 یا 1800 مگاهرتز استفاده می‌کردند. در این فرآیند، سیگنال‌هایی تولید می‌شد که نویز الکترومغناطیسی نسبتاً قوی‌ای داشتند. اگر در نزدیکی اسپیکری بودید که محافظ الکترومغناطیسی مناسبی نداشت، این نویزها به صورت صدا پخش می‌شدند.

این پدیده به نام تداخل الکترومغناطیسی (Electromagnetic Interference یا به اختصار EMI) شناخته می‌شود. در واقع، سیم‌های داخلی اسپیکر مانند آنتن عمل کرده و این سیگنال‌های مزاحم را جذب می‌کردند. سپس آمپلی‌فایر داخلی اسپیکر این سیگنال‌ها را تقویت کرده و به صورت صداهای کوتاه و خاصی شبیه «بیپ‌بیپ‌بییییپ» از بلندگو پخش می‌کرد.

در گوشی‌های امروزی، دیگر خبری از این صداها نیست. دلیلش هم استفاده از فناوری‌های جدید مثل 4G و 5G، و همچنین استفاده از اسپیکرهای با کیفیت‌تر است که با فیلترهای EMI و طراحی مدارهای مقاوم‌تر جلوی چنین تداخل‌هایی را می‌گیرند. به همین خاطر، نوستالژی آن صداهای جادویی فقط در خاطره‌های نسل قبل باقی مانده است.

در نهایت، صدای «بیپ‌بیپ» که هنگام دریافت پیامک شنیده می‌شد، نه از خود گوشی می‌آمد و نه عمدی بود. بلکه یک اثر جانبی جالب از برخورد تکنولوژی موبایل با تجهیزات صوتی ساده بود. این صدا، نماد روزهایی‌ست که تکنولوژی هنوز ساده، خام و دوست‌داشتنی‌تر به نظر می‌رسید.

صدای «بیپ‌بیپ» اسپیکرها در عصر موبایل‌های ابتدایی، یکی از اتفاقات جالب و ناخواسته‌ی دنیای دیجیتال بود که امروزه با پیشرفت تکنولوژی، تقریباً به‌طور کامل از بین رفته. شاید حالا دیگه آن صداها را نشنویم، اما برای بسیاری از ما، شنیدن آن‌ها یادآور دوران ساده‌تر و صمیمی‌تری از تکنولوژی است. دنیایی که حتی تداخل امواج هم برایمان جذاب و پر از رمز و راز بود.